Tanım
KID (keratit-iktiyoz-sağırlık); göz problemleri, cilt anomalileri ve işitme kaybıyla karakterize bir sendromdur.
KID sendromlu insanlarda keratit(kornea iltihabı) görülür. Keratit acıya, ışığa hassasiyet artışına(fotofobi) , kornea üzerinde anormal derecede gelişmiş kan damarlarına (neovaskülarizasyon) ve yara izine sebep olabilmektedir. Zamanla bu bireyler keskin görme kaybını yaşar. ciddi vakalardaysa keratit körlüğün oluşmasına sebep olur.
KID sendromlu insanların çoğunda palmoplantarkeratoderma(ayak tabnı ve avuç içi derisinin sert ve kalın olması) vardır. Etkilenen bireylerin ayrıca kuru ve pul pul olan kalın, kırmızımsı cilt lekeleri vardır. Bu kuru lekeler vücudun herhangi bir yerinde oluşabilmesiyle birlikte boyun, kasık ve koltukaltı bölgeleri en sık etkilenen yerlerdir.Derideki kırıklar sıklıkla ortaya çıkar ve enfeksiyonlara neden olabilir. Şiddetli durumlarda bu enfeksiyonlar, özellikle bebeklik döneminde hayati tehlike oluşturabilir. KID sendromlu kişilerin yaklaşık yüzde 12’si skuamöz hücreli karsinom denilen, ağız astarı gibi mukoza zarlarını etkileyebilen bir çeşit cilt kanseri geliştirir.
Kısmi saç dökülmesi, KID sendromunun ortak bir özelliğidir ve genellikle kaşları ve kirpikleri etkiler. Etkilenen kişilerin küçük, anormal şekilde tırnakları da olabilir.
Bu durumda işitme kaybı genellikle “”profound”” dur ama zaman zaman daha az şiddetlidir. (bu cümleden emin değilim)
Frekans
KID sendromu nadir bir hastalıktır. Prevalansı bilinmemektedir. Yaklaşık 100 vaka kaydedilmiştir.
Genetik Değişiklik
KID sendromuna GJB2 genindeki mutasyonlar neden olur. Bu gen, daha çok connexin 26 olarak bilinen gapjunction beta 2 olarak adlandırılan bir protein yapmak için talimatlar sağlar. Connexin 26, connexin protein ailesinin bir üyesidir. Connexin proteinleri, birbirleriyle temas halinde olan komşu hücreler arasında besin maddeleri, yüklü atomlar (iyonlar) ve sinyal moleküllerinin taşınmasına izin veren kanalları(gapjunction olarak da adlandırılıyor) oluşturur. Connexin ile yapılan gapjunctionlar, potasyum iyonlarını ve bazı küçük molekülleri taşır(transport fiili)????
Connexin 26, iç kulak ve cilt de dahil olmak üzere vücudun her yerinde bulunan hücrelerde bulunur. İç kulakta, connexin 26’dan yapılan kanallar, koklea adı verilen salyangoz şeklindeki bir yapıda bulunur. Bu kanallar, ses dalgalarının elektrik sinir uyarılarına dönüştürülmesi için gerekli olan potasyum iyonlarının seviyesini korumaya yardımcı olur. Bu dönüşüm, normal işitme için gereklidir. Buna ek olarak, connexin 26 kohleadaki bazı hücrelerin olgunlaşmasına katılabilir. Connexin 26 aynı zamanda cildin en dış katmanının (epidermisin) büyümesi ve olgunlaşmasında rol oynar.
KID sendromuna neden olan GJB2 gen mutasyonları, connexin 26’daki tek protein yapım bloklarını (aminoasitleri) değiştirir. Mutasyonların, sürekli olarak iyon sızdıran kanallarla sonuçlanacağı ve bu da hücrelerin sağlığını bozduğunu ve hücre ölümünü arttırdığı düşünülmektedir. Deride ve iç kulaktaki hücrelerin ölümü, KID sendromunda ortaya çıkan iktiyoz ve sağırlığın asıl sebebini oluşturabilir.(underlie: altında yatan, -in asıl nedeni olmak ) GJB2 gen mutasyonlarının gözü nasıl etkilediği belli değildir. Çünkü en azından KID sendromu tanısı konulmuş kişilerdeki G2B2 gen mutasyonlarından biri HID olarak ortaya çıkabilir. HID, KID sendromu ile benzer özelliklere sahip bir rahatsızlıktır ancak HID rahatsızlığında keratit yoktur. Birçok araştırma KID sendromunu ve HID’i tek bir rahatsızlık olarak kategorize etmekte ve KID/HID kavramını kullanmakta.
It is not known why some people with this mutation have eye problems while others do not. (…Bu mutasyona sahip insanların bazılarında neden göz problemlerinin olduğu, diğerlerinde olmadığı bilinmiyor.)
Kalıtım Şekli
KID sendromu genellikle otozomal dominant olarak taşınır, bu da her hücredeki bozulmuş genin bir kopyasının hastalığa neden olması için yeterli olduğu anlamına gelir. Bazı durumlarda, etkilenen bir kişi mutasyonu etkilenen bir ebeveynden alır. Bununla birlikte, çoğu olgu gendeki yeni mutasyonlardan kaynaklanır ve ailelerinde bozukluk öyküsü olmayan insanlarda görülür.
Birkaç ailede, KID sendromuna benzeyen, otozomal resesif kalıtım gösteren bir durum olmuştur. Otozomal resesif kalıtımda, her hücredeki kopyada mutasyon vardır. Otozomal resesif durumda olan bir bireyin ebeveynleri mutasyona uğramış genin bir kopyasını taşır, ancak genelde durumun bulgu ve belirtilerini göstermezler. Bu ailelerden etkilenen bireylerin karaciğer hastalığı vardır ki otozomal dominant formda görülen bir özellik değildir. Otozomal resesif durum bazen Desmons sendromu olarak adlandırılır. GJB2 gen mutasyonlarından da kaynaklanıp kaynaklanmadığı bilinmemektedir.
Kaynakça
1) https://www.omim.org/
2) https://rarediseases.info.nih.gov/diseases
3) https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/Disease_Search.php
4) https://ghr.nlm.nih.gov/condition
5)https://rarediseases.org/for-patients-and-families/information-resources/rare-disease-information/