Genel Bilgi
Kronik infantil nörolojik kütanöz ve artiküler (CINCA) veya yenidoğan başlangıçlı çoklu sistem inflamatuar hastalığı (NOMID), kriyopirin ilişkili periyodik sendromlarından biri olarak, doğuştan gelen bağışıklık sisteminin anormal regülasyonu nedeniyle bilinmektedir. Diğer kriyopirin ilişkili periyodik sendromlar şunlardır; Ailevi soğuk otoinflamatuar sendromlar [Familial Cold Autoinflammatory Syndrome (FCAS)], Muckle-Wells sendromu (MWS).
CINCA sendromu erken başlangıçlı ciddi bir kronik inflamatuar hastalığıdır. Santral sinir sisteminin tutulumu ve deriye dair semptomlar bu sendromda karşılaşılan bulgulardandır.
Belirti ve Semptomlar
Hastalığın başlangıcı genellikle yenidoğanın ilk saatlerinde veya ilk günlerinde aralıklı ateşlerle (düşük dereceli ya da hiç ateşte olmayabilir) meydana çıkar. Halk arasında kurdeşen olarak bilinen ürtiker döküntü ve akut faz reaktanlarının sürekli yükselişi gözlenir.
Nörolojik bağıntılı kronik menenjitin ve papilla ödeminin özellikleri genellikle bu hastalıkta görülür. Hastalık beyin atrofisine, ciddi zihinsel engele ve duyu kaybına yol açabilir. Kas ve kemik deformasyonundaki hipertrofik atrofi (kafatasının ön tarafındaki kalınlaşma, patellanın büyümesi) de görülebilen diğer durumlardandır.
Genetik Görülme Sıklığı
Global olarak tüm kriyopirin ilişkili periyodik sendromlar olarak, spektrumunun her 1 milyonda 1-2 vaka prevalansına sahip olduğu ve bu sendromlara sahip 360,000 insanın Amerika Birleşik Devleri’nde ve Fransa’da olduğu tahmin edilmektedir.
Kalıtım Paterni/Deseni
Görülen çoğu vaka sporadiktir ve aileden otozomal dominant geçiş şeklinde tanımlanmıştır.
Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler
Tanı klinik gözlemlere dayanır ve genetik analizlerle doğrulanır. CINCA / NOMID sendromu, genellikle yaşamın ilk aylarında ortaya çıkar. Bu nedenle, ilk başta bulaşıcı bir hastalıktan şüphelenilir. CINCA / NOMID’in diğer kriyopirin ilişkili periyodik sendromlardan (FCAS: Ailevi soğuk otoinflamatuar sendromlar ve MWS: Muckle-Wells sendromu) ve otoinflamatuar hastalıklardan ayırt edilmesi amacıyla ateş ve deri döküntüsü olan çocuklarda tanı algoritması geliştirilmiştir.
Kaspaz-1 aktivasyonunun kontrolünde olan kriyopirinin etki mekanizmasının keşfiyle ve bu hastalığa sahip hastalarda gözlenen IL-1β’nın anormal salgılanması, IL-1 blokajının etkili bir tedavi olabileceğini göstermiştir. Günümüzde, tedaviye erken başlanıldığı takdirde anti-IL-1 ilaçlarının kullanımı, ciddi zihinsel yetersizlik, işitme kaybı ve amiloidoz gibi ana komplikasyonların ortaya çıkma riskini önemli ölçüde azaltmıştır.
Hastalıkla İlişkili Genler
CINCA/NOMID sendromu, NLPR3 (kriyopirin) proteinini kodlayan gendeki mutasyon sonucunda çıkan kalıtsal otoinflamatuar bir hastalıktır. Bu kriyopirin proteini, inflamatuar yanıtının aktivasyonunda rol almaktadır.
Sendromun Diğer İsimleri
‘Chronic infantile neurological cutaneous and articular (CINCA)’ sendromunun diğer isimi ‘Neonatal onset multisystemic inflammatory disease (NOMID)’ yani yenidoğan başlangıçlı çoklu sistem inflamatuar hastalığı olarak bilinmektedir.
Kaynaklar
Martina Finetti, et al. “Chronic Infantile Neurological Cutaneous and Articular (CINCA) Syndrome: a Review.” Orphanet Journal of Rare Diseases, BioMed Central, 7 Dec. 2016, ojrd.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13023-016-0542-8.
Inserm. “The Portal for Rare Diseases and Orphan Drugs.” Orphanet: About Orphan Drugs, www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?Lng=GB&Expert=1451.
McKusick, Victor A. ‘’CHRONIC NEUROLOGIC CUTANEOUS AND ARTICULAR SYNDROME MULTISYSTEM INFLAMMATORY DISEASE, NEONATAL-ONSET; NOMID CRYOPYRIN-ASSOCIATED PERIODIC SYNDROME 3; CAPS3.’’ 26 July 2002, omim.org/entry/607115.