Genel Bilgiler
Bohring-Opitz sendromu, vücudun birçok bölümünün gelişimini etkileyen nadir görülen bir durumdur.
Bohring-Opitz sendromu olan bireylerin çoğunda, ciddi zihinsel engellilik, gelişimsel gecikmeler ve şiddetli nöbetler görülmektedir. Etkilenen bireylerin çoğu, beyin anomalileri olmayan normal bir kafa şekline ve boyutuna sahiptir, ancak bazı bireylerde anormal kafa gelişimi görülmektedir. Anormal gelişim küçük bir baş büyüklüğüne (mikrosefali) ve alnına sivri bir görünüm veren trigonofefal olarak adlandırılan bir kafatası anormalliğine yol açabilir. Yapısal beyin anormallikleri, kafa anormallikleri olan veya olmayanlarda oluşabilir. Örneğin, beynin merkezine (ventriküller) yakın sıvı dolu alanlar genellikle büyük olabilir (ventrikülomegali) veya beynin sol ve sağ yarısını (korpus kallosum) bağlayan doku anormal derecede ince olabilir.
Görme kabiliyetlerini etkileyebilecek göz problemleri, Bohring-Opitz sendromu olan kişilerde de görülebilir. Bu bozukluğu olan kişilerde çıkıntılı gözler (egzoftalmi), aynı yöne işaret etmeyen gözler (şaşılık), geniş aralıklı gözler (hipertelorizm) veya yukarı doğru bakan gözlerin dış köşeleri (çarpık palpebral fissürler) olabilir. Etkilenen bireyler, gözün arkasındaki ışığa duyarlı dokuda (retina) veya gözlerden beyne (optik sinirler) bilgi taşıyan sinirlerde ciddi yakın görme (yüksek miyopi) veya anormalliklere sahip olabilir.
Ek olarak Bohring-Opitz sendromu ile ilişkilendrilen yüz farklılıkları içerebilir; düz bir burun köprüsü, aşağı doğru yerine öne doğru açılan burun delikleri( anteverted burun delikleri), yüksek bir kemer veya ağzın çatısında bir delik (yüksek kemerli veya yarık damak), yarık bir üstdudak (yarık dudak), küçük bir alt çene (mikrognati), arkaya doğru dönen düşük yerleşikli kulaklar, yüzünde kırmızı bir doğum lekesi (nevüs simpleks) (genellikle alın), düşük ön saç çizgisi ve beraberinde birleşik kaş (synophrys), yaşla birlikte artan aşırı vücut ve yüz kılları (hirsutizm).
Bohring-Opitz sendromu olan bazı kişilerde doğumdan önce
zayıf büyüme rastlanır (intrauterin büyüme geriliği). Bebeklik döneminde yavaş
kilo alma ve büyüme, ayrıca tekrarlayan kusmayla birlikte şiddetli beslenme
zorluğu görülür.
Bu hastalığa sahip kişiler genellikle Bohring-Opitz sendromu duruşu olarak
bilinen karakteristik vücut pozisyonlarına sahiptir. Bu duruş eğimli
omuzlardan, bükülmüş dirsek ve bileklerden, bileklere yapışık bulunan ellerden
veya dışa beşinci parmağa doğru açı yapan parmaklardan (ulnar sapma),bununla
birlikte genellikle düz olarak uzamış bacaklardan oluşur. Etkilenen bireyler
genellikle Bohring-Opitz sendromunun duruşunu yaşlandıkça sergilemeyi bırakır.
Diğer anormallikler, dizlerde, kalçalarda veya diğer eklemlerde ve anormal kas
tonusunda doğumda belirgin olan eklem deformitelerini (kontraktürler) içerir.
Etkilenen kişilerde tekrarlayan enfeksiyonlar ve kalp, böbrek veya genital
anormallikler olabilir. Nadir durumlarda, Wilms tümörü olarak bilinen bir
çocukluk böbrek kanseri formu gelişebilir.
Bohring-Opitz sendromu olan bazı kişiler erken çocukluk döneminden sonra hayatta kalamaz, bazıları ise ergenlik çağına veya erken yetişkinlik dönemine kadar yaşar. En sık ölüm nedenleri kalp sorunları, boğazdaki anormallikler ve solunumda duraklamalara neden olan solunum yolları (obstrüktif apne) ve akciğer enfeksiyonlarıdır.
Genetik
Değişiklikler/ Etken Faktörler
Bohring-Opitz sendromuna, ASXL1 genindeki mutasyonlar neden olur. ASXL1,
kromatinin yeniden yapılandırma(remodeling) olarak bilinen bir süreçte yer alan
bir proteini oluşturulması için ilgili kodları sağlar. Kromatinler, DNA ve
proteinlerden oluşan ve DNA’yı kromozomlara paketleyen kompleks yapılardır.
Kromatinin yapısı, DNA’nın ne kadar sıkı bir şekilde paketlendiğine göre değişebilir
(yeniden yapılandırılabilir). Kromatin yeniden yapılanmasındaki rolü sayesinde
ASXL1 geni, doğum öncesi gelişimde önemli rol oynayan HOX genleri olarak
bilinen bir grup gen de dahil olmak üzere birçok genin aktivitesini
(ekspresyonunu) düzenler. ASXL1 proteini gerektiğinde bağlı olarak HOX
genlerini açabilir (aktive edebilir) veya kapatabilir (bastırabilir).
ASXL1 gen mutasyonları, gelişim sırasında HOX genlerinin ve diğer genlerin aktivetisini sağlayan regülasyonu bozarak mevcut fonksiyonel ASXL1 proteini miktarını azaltır. Bu genlerin değişmiş aktivitesi muhtemelen bu hastalığın nörolojik ve fiziksel bozukluklarına yol açmaktadır.
Kalıtım Deseni
Bohring-Opitz sendromu otozomal dominant bir durum olarak kabul edilmektedir, yani her hücrede bozulmuş genin bir kopyasının bozukluğa neden olması için yeterli olduğu anlamına gelir.
Hastalığın çoğu vakası, üreme hücrelerinin (yumurta veya sperm) oluşumu sırasında veya erken embriyonik gelişimde ortaya çıkan gendeki yeni (de novo) mutasyonlardan kaynaklanır. Bu da ebeveynlerden miras alınmadığı ve ailesinde bu hastalığın görülmediği kişilerde meydana gelebileceği anlamına gelir. Bohring-Opitz sendromu olan kimsenin çocuk sahibi olduğu bilinmiyor.
Çok nadir olarak, Bohring-Opitz sendromu olan bireyler, hastalığın genini yumurta hücreleri de dahil olmak üzere sadece bazı hücrelerde mutasyona sahip olan, diğerlerinde olmayan, hastalığın ortaya çıkmadığı (etkilenmemiş) annelerinden miras alırlar. Bu durum mosaisizm olarak bilinir.
Görülme Sıklığı
Kesin prevalansı bilinmemekle birlikte, Bohring-Opitz sendromunun nadir görülen bir durum olduğu düşünülmektedir. Bilimsel literatürde 40’tan fazla etkilenmiş birey tanımlanmıştır.
Hastalığın Diğer İsimleri
- Opitz triganosefali benzeri sendrom (Opitz trigonocephaly-like syndrome)
- Bohring sendromu (Bohring syndrome)
- BOS sendromu (BOS syndrome)
- C benzeri sendrom (C-like syndrome)
- BOPS
- Oberklaid-Danks sendromu (Oberklaid-Danks syndrome)
Hastalığın Kategorileri
- Konjenital ve Genetik Hastalıklar
- Sinir Sistemi Hastalıkları
Kaynaklar
- Bedoukian E, Copenheaver D, Bale S, Deardorff M. Bohring-Opitz syndrome caused by an ASXL1 mutation inherited from a germline mosaic mother. Am J Med Genet A. 2018 May;176(5):1249-1252. doi: 10.1002/ajmg.a.38686. Citation on PubMed
- Bohring A, Oudesluijs GG, Grange DK, Zampino G, Thierry P. New cases of Bohring-Opitz syndrome, update, and critical review of the literature. Am J Med Genet A. 2006 Jun 15;140(12):1257-63. Review. Citation on PubMed
- Hoischen A, van Bon BW, Rodríguez-Santiago B, Gilissen C, Vissers LE, de Vries P, Janssen I, van Lier B, Hastings R, Smithson SF, Newbury-Ecob R, Kjaergaard S, Goodship J, McGowan R, Bartholdi D, Rauch A, Peippo M, Cobben JM, Wieczorek D, Gillessen-Kaesbach G, Veltman JA, Brunner HG, de Vries BB. De novo nonsense mutations in ASXL1 cause Bohring-Opitz syndrome. Nat Genet. 2011 Jun 26;43(8):729-31. doi: 10.1038/ng.868. Citation on PubMed
- Magini P, Della Monica M, Uzielli ML, Mongelli P, Scarselli G, Gambineri E, Scarano G, Seri M. Two novel patients with Bohring-Opitz syndrome caused by de novo ASXL1 mutations. Am J Med Genet A. 2012 Apr;158A(4):917-21. doi: 10.1002/ajmg.a.35265. Epub 2012 Mar 14. Citation on PubMed
- Russell B, Johnston JJ, Biesecker LG, Kramer N, Pickart A, Rhead W, Tan WH, Brownstein CA, Kate Clarkson L, Dobson A, Rosenberg AZ, Vergano SA, Helm BM, Harrison RE, Graham JM Jr. Clinical management of patients with ASXL1 mutations and Bohring-Opitz syndrome, emphasizing the need for Wilms tumor surveillance. Am J Med Genet A. 2015 Sep;167A(9):2122-31. doi: 10.1002/ajmg.a.37131. Epub 2015 Apr 29. Citation on PubMed or Free article on PubMed Central