Genel Bilgi
Danon hastalığı, kalp kasının ve hareket kaslarının zayıflamasına (kardiyomiyopathi ve miyopathi) ve zihinsel engelliliğe sebep olan nadir bir genetik hastalıktır. Bu hastalık bir tür lizozom deposu hastalığıdır. Danon hastalığında, lizozom zarında bozukluk vardır. Erkek bireylerde hastalığın belirtileri daha erken görülür ve kadınlara oranla daha ciddi olur. Belirti ve semptomlar erkeklerde çocukluk çağında, kadınlarda erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Etkilenen erkekler ortalama 19 yaşına kadar, etkilenen kadınlar ortalama 34 yaşında kadar yaşar.
Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler
Danon hastalığına LAMP2 genindeki mutasyon sebep olur. LAMP2 geni, lizozomda bulunan LAMP-2 proteinini yapmada görev alır. Lizozomlar, hücre içi sindirimde rol alır. LAMP-2 proteinin lizozomdaki rolü hala belli değildir. LAMP2 genindeki mutasyonlar LAMP-2 proteinin üretiminde azalmaya sebep olur bu da hücresel materyallerin lizozoma taşınma sürecine zarar verir. Bazı araştırmalara göre LAMP-2 proteini olmayan hücrelerde otofajik vakuol birikimine sebep olunabilir. Danon hastalığına sahip bireylerin kas hücrelerinde anormal büyük otofajik vakuol olabilir. Bu birikim kas hücrelerinin çalışmamasına sebep olabilir ve kas zayıflığı görülebilir.
Belirti ve Semptomlar
Erkeklerde kadınlara göre belirti ve semptomlar daha erken ortaya çıkar ve daha ciddi olabilir. Erkeklerde semptomlar çocukluk çağında ortaya çıkarken kadınlarda erken yetişkinliğe kadar belirtiler ortaya çıkmayabilir. Kardiyomiyotapi (kalp kası bozukluğu), en sık görülen semptomdur ve hastalıktan etkilenmiş tüm erkeklerde görülür. Kardiyomiyopatinin görüldüğü kadınların yarısında hipertropik kardiyomiyopati (kalp kasının kalınlaşması) ve diğer yarısında dilate kardiyomiyopati (kalbin genişlemesi ve zayıflaması) görülür. Çoğu erkekte hipertropik kardiyomiyopati daha fazla görülür. Bu iki kalp sorunu da kalp yetmezliği sebebiyle ölümcül olabilir. İskeletsel miyopati (hareket kaslarının hastalığı), çoğu erkekte ve kadınların yaklaşık yarısında görülür. Kaslardaki zayıflık genelde üst kollarda, omuzlarda ve boyunda olur. Etkilenmiş bireyler de düzensiz kalp atışı veya göğüs ağrısı gibi kalbe bağlı başka belirtiler ortaya çıkabilir. Bazılarında kalp atışını kontrol eden elektrik sinyallerinde anormalleşe de görünebilir. Çoğu erkekte zeka geriliği görünürken kadınlarda normal zeka gelişimi görülür. Yaygın olmayan ve daha az görülen belirtiler: mide-bağırsak hastalığı, nefes alma problemleri ve görüş anomalileri.
Genetik Görülme Sıklığı
Bu hastalığın görülme sıklığı tam olarak bilinmemektedir ama erkekler bu X kromozomuna bağlı dominant hastalıktan daha ciddi bir şekilde etkilenmektedir.
Kalıtım Paterni/Deseni
Bu hastalık X kromozomuna bağlı dominant olarak olarak kalıtılmaktadır. Bu tip kalıtsallıkta erkeklerde kadınlara göre belirti ve semptomları daha erken yaşta ortaya çıkar.
Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler
Teşhis için genetik test yaptırılabilir. Tedavi için semptomlar gözden geçirilir ve kardiyolog, nörolog, genetik danışmanı, fizik tedavi uzmanı gibi bir ekipten yardım alınabilir. Danon hastalığı hızlı ilerleyen kardiyomiyopatiye ve ani ölüme sebep olduğu için kalp hastalığını düzenli kontrol ettirmek önemlidir. Fizik tedavi ile de kas gücünün sürdürülmesine yardımcı olunabilir. Zeka geriliği görülen erkeklerde erken eğitim müdahelesi gerekebilir.
Hastalıkla İlişkili Genler
LAMP2 genindeki mutasyon, Danon hastalığına sebep olur.
Hastalığın Diğer İsimleri
Antopol disease, glycogen storage cardiomyopathy, glycogen storage disease type IIB, GSD IIB, lysosomal glycogen storage disease without acid maltase deficiency, pseudoglycogenosis II, vacuolar cardiomyopathy and myopathy X-linked
Kaynakça