Burkitt lenfoma, ağırlıklı olarak Orta Afrika’daki küçük çocukları etkileyen nadir bir kanser türüdür, ancak hastalık diğer bölgelerde de bildirilmiştir. Afrika’da görülen örneklerde, patojenik mekanizma belirsiz olmasına rağmen, Epstein-Barr virüsü enfeksiyonu ile ilişkili olduğu tahmin edilmektedir.
Burkitt lenfoma Myc genindeki somatik mutasyondan kaynaklanır ve Myc geni ve immünoglobulin genleri ile beraber translokasyonlar söz konusudur. Karşılıklı kromozomal translokasyonlar, lösemi ve lenfoma gibi beyaz kan hücrelerini kapsayan iki tip kanserin de aralarında bulunduğu birçok kanserin karakteristik özelliğidir.
Burkitt lenfoma hastalarından alınan kan örneklerinde kromozom analizi yapılırken kromozom 8 (c-myc geninde ya da yakınında olan translokasyon kırılma noktası ile) ve kromozom 2, 14 veya 22 (immünoglobulin genlerinden birisinin yanında ya da üzerinde olan translokasyon kırılma noktası ile) aralarında karşılıklı translokasyonlar görülmektedir. Burkitt lenfoma hastasının c-myc geninde ve immunoglobulin genlerinin DNA sekanslamasında eşsiz translokasyon kırıklıkları meydana gelir.
Bu hastalarda eşsiz bir şekilde translokasyon kırıklıkları vardır bu da her Burkitt lenfoma vakasında kanser hücrelerinin tamamının tek hücreden oluştuğunu ve bu atasal hücrenin de genetik bozukluklarını nesillerine aktardığı gözlenir.
Kromozom translokasyonuna neyin sebep olduğu hala kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, fareler gibi model organizmalarda yapılan araştırmalar, translokasyonların nasıl meydana geldiğini ve bu sürecin Burkitt lenfoma ve lösemi gibi diğer kanserlere nasıl katkıda bulunduğunu daha iyi anlamamıza yol açmaktadır.
Şekil 1-) Kromozom 8 üzerinde Burkitt lenfoma hastalığının bulunduğu kromozomal segment. Kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22266/
Şekil 2-) Myc geni ile immunoglobulin genleri arasında karşılıklı translokasyonlar. Bu translokasyonlar özdeş kırılma noktalarıdır. Kaynak: Zübeyde Kumbıçak Chromosome Biology lecture notes.
Kaynakçalar
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK22266/
- Klug, W.S., Cummings, M.R., Spencer, C.A., Palladino, M.A. 2018. “Genetik Kavramlar”, Çeviri Editörleri: Sümer, S., Açık, L., Tuncer, M., Palme Yayıncılık, Ankara.
- https://omim.org/entry/113970?search=burkitt%20lymphoma&highlight=burkitt%20lymphoma