Kategori: Uncategorized

DEMODİKOZİS

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Ocak 28, 2023

Rana ÖZDOĞAN

Genel Bilgi, Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

Demodikozis, başta yüz bölgesi olmak üzere derinin belirli bölgelerini etkileyen nadir bir enfeksiyon hastalığıdır. Demodeks akarları olarak bilinen bir tür iç paraziti bu hastlığa sebep olmaktadır. Demodex folliculorum ve Demodex brevis olmak üzere vücutta iki türü bulunan bu parazitler herhangi bir genetik değişikliğe sebep olmamakla birlikte, hemen hemen her yaş grubundaki insanların cilt florasında bulunmaktadır. Özellikle, yanak, alın, burun kenarları ve kulak çevresi gibi yüz bölgelerinde yaygındırlar. Genelde zararsız durumdadırlar. Ancak, sayıları arttığı takdirde demodikozis adı verilen cilt rahatsızlığına sebep olmaktadır. Normalde yoğunluğu az olan Demodex parazitleri, sayıları arttığında bağışıklık sistemini bir parçası olan toll-benzeri reseptörleri (TLR) üzerinden etkileşime geçerek deride enfeksiyon belirtilerine sebep olduğu düşünülmektedir. Bağışıklık sistemi üzerinden etkileşime geçen bu parazit türü genelde; bağışıklık sisteminin düşük olması, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımı, kemoterapi tedavisi almak ve AIDS gibi bağışıklığın baskılanması durumlarında daha yüksek ihtimalle görülebilir.

Belirti ve Semptomlar

Demodikozis hastalığının en yaygın ve ilk belirtileri yüzde görünür. Ve şu belirtilere sebep olmaktadır;

Yanma hissi
Kaşıntı
Pürüzlü yüzey
Kızarık hassas cilt
Beyaz folikülümsü görüntü

Figur 1: Demodikozis hastalığına sahip 44 yaşındaki bir kadın hastanın cildinin görüntüsü. [6]

Aynı zamanda gözleri de etkileyen bu hastalık ise gözlerde şu belirtilere sebep olmaktadır;

Gözde kaşıntı
Gözde tahriş
Görme duyusunda azalma
Kirpik dökülmesi
Pullu ve beyaz kalıntılar olan göz kapağı görüntüsü

Görülme Sıklığı

Demodikozis hastalağının speesifik bir görülme sıklığı olmadığı pek çok çalışma ile kanıtlanmıştır. Kadın ve erkek hastalar arasındaki kıyaslamaya bakıldığında da anlamlı bir ayrım bulunamamıştır. Ancak, yapılan bir araştırmada 16-96 yaş grubunda görülme sıklığı belirli aralıklarla değişse de genel oran %70’den fazla olarak belirtilmiştir.

Kalıtım Paterni/Deseni

Kalıtsal olmayan demodikozis hastalığı, parazit kaynaklı olmasından dolayı genetik yollarla aktarılamaz. Bu sebeple 15 yaş ve altı, özellikle yenidoğanlarda, bu parazite genelde rastlanmaz veya düşük orandadır. Ancak, zamanla insanlarla temastan dolayı ileri yaşta bu parazitlere hemen hemen herkeste rastlanmaktadır.

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

Teşhis yöntemlerinin başında ise belirtilerin değerlendirilmesi sonrasında, dermateskop ile bölgeyi inceleme yöntemi gelmektedir. Dermateskop sayesinde parazitlere ait kalıntılar gözlemlenebilmektedir. Onun haricinde benzer bir yöntem olan, hastanın derisinden sürüntü örneği alma ve mikroskop altında analiz etme yöntemi de kullanılmaktadır.

Tedavi olarak ilaç tedavileri ve deri üstünden kimyasal kullanımı olmak üzere bir kaç çeşitli tedavi yöntemi bulunmaktadır. En yaygın olanı ise antibiyotik olan metronidazol kullanımıdır. Benzen heksaklorür olarak bilinen Lindan kullanımı da yaygındır. Ayrıca, bazı araştırmalarda da salisilik asit, selenyum sülfat ve potasyum hidroksit de tedavi amaçlı kullanılmış ve sonuç almıştır.

Hastalığın Diğer İsimleri

Demodikidozis
Demodikozis
Demodeks

Referanslar

Yazısız, H., Çekin, Y., & Koçlar, F. G. (2019). The Presence of Demodex Mites in Patients with Dermatologic Symptoms of the Face. Turkiye parazitolojii dergisi, 43(3), 143–148. https://doi.org/10.4274/tpd.galenos.2019.6062
https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/1802/demodicidosis
https://www.orpha .net/
Elston, C. A., & Elston, D. M. (2014). Demodex mites. Clinics in dermatology, 32(6), 739–743. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2014.02.012
https://www.consultant360.com /content/demodicidosis
Hsu, C.-K., Hsu, M. M.-L., & Lee, J. Y.-Y. (2009). Demodicosis: A clinicopathological study. Journal of the American Academy of Dermatology, 60(3), 453–462. doi:10.1016/j.jaad.2008.10.058
HUGUL, H., KECİCİ, A. S., & KUTLUBAY, Z. (2022). Treatment of Demodicosis with Potassium Hydroxide Dermabrasion. Practical Dermatology.
Baima, B., & Sticherling, M. (2002). Demodicidosis revisited. Acta dermato-venereologica, 82(1), 3–6. https://doi.org/10.1080/000155502753600795

Uncategorized

OTOZOMAL DOMİNANT EKSTREMİTE KUŞAĞI MUSKÜLER DİSTROPİ 1C

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Ocak 23, 2023

Enes ÇAKMAK

Genel Bilgi, Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

Ekstremite Kuşağı Kas Distrofisi hastası insanların vücut kasları genel olarak hasta olmayan insanlara kıyasla daha zayıftır. Özellikle üst bacak kasları, el ve kol kasları bu hastalıktan büyük oranla etkilenir ve hastalar kolayca yürüyemez ve gündelik işlerini yerine kolayca getiremez. ^[1] Konu başlığı olan otozoman dominant ekstremite kuşağı musküler distropi 1c hastalığı ise normal ekstremite kuşağı kas distrofisi hastalığının otozomal dominant halidir. Hastalarda Cav-3 geni tarafından üretilen caveolin-3 proteini eksiktir. Bu hastalığın etkisi yaş ilerledikçe güçlenmektedir. Kalp kası ve nefes almakta kullanılan kaslar genel olarak bu nadir hastalıktan etkilenmedikleri için bu nadir hastalığa sahip insanların ömür uzunlukları hasta olmayanlardan farklı değildir. ^[1]

Belirti ve Semptomlar

Genel olarak kaslarda zayıflık. Tırmanma, yürüme, ağır kaldırma gibi gündelik, kas gücü gerektiren işlerde zorluk çekmek.^[1]

Genetik Görülme Sıklığı

1-6 / 100.000 ^[2]

Kalıtım Paterni/Deseni

Otozomal Dominant

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

Kas biyopsisi, Serum kreatin kinaz kan testi, Kan üzerinden DNA testi ile Cav 3 genindeki mutasyonların saptanması. Otozomal Dominant Ekstremite Kuşağı Musküler Distropi 1C hastalığının şu ana kadar bilinen bir tedavisi yoktur. Ancak semptomlarla karşılaşan insanların yorucu işlerden uzak durması, düzenli ve yeterli olarak uyuması/dinlenmesi, sigara içilmemesi gibi yöntemlerle hastalığın etkilerini azaltabilmektedirler.

Hastalıkla İlişkili Genler

Cav3, ANO5, CAPN3, LMNA ^[3]

Hastalığın Diğer İsimleri

Ekstremite Kuşağı Musküler Distropi 1c
Limb-Girdle Muscular Dystrophy 1-c
Autosomal dominant limb-girdle muscular dystrophy 1c
LGMD-1C
Caveolinopathy

Kaynaklar:

https://www.musculardystrophyuk.org/conditions/limb-girdle-muscular-dystrophy-1c-lgmd1

Chu, M. L., & Moran, E. (2018). The Limb-Girdle Muscular Dystrophies: Is Treatment on the Horizon?. Neurotherapeutics : the journal of the American Society for Experimental NeuroTherapeutics, 15(4), 849–862. https://doi.org/10.1007/s13311-018-0648-x

Bockhorst, J., & Wicklund, M. (2020). Limb Girdle Muscular Dystrophies. Neurologic clinics, 38(3), 493–504. https://doi.org/10.1016/j.ncl.2020.03.009

Uncategorized

VASKÜLER EHLERS-DANLOS SENDROMU

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Ocak 23, 2023

Enes ÇAKMAK

Genel Bilgi, Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

Vasküler Ehlers-Danlos Sendromu genlerle aktarılabilen bir bağ doku hastalığıdır ve kusurlu kolajen proteinleri bu hastalığa sebep olur. Diğer Ehlers-Danlos Sendromları (EDS) arasında en zorlusu olarak bilinir. COL3A1 genindeki bir mutasyondan kaynaklanan bu hastalık nadiren COL1A1 geninki bir mutasyondan da ortaya çıkabilir. Belirtileri arasında ince, yarı saydam ve kolay morarabilen bir cilt, karakteristik bir yüz görünümü ve kırılgan damarlar, iç organlar gösterilebilir. [1]

Belirti ve Semptomlar

Anormal şekilde sık görülen kanamalar, kirpiklerde anomali, kalp kapakçığınde anomali, anormal yüz görüntüsü, yarı-saydam ve ince deri, kolay morarma ve yaşlı görünme en sık görülen semptomlardır. Nadiren görülen semptomlar arasında vertigo, geçiçi iskemik atakları ve uyku apnesi görülebilir. [1]

Genetik Görülme Sıklığı

Ehlers-Danlos Sendromu yalnızca beş bin kişiden birinde görülmekte iken daha nadir olan Vasküler Ehlers-Danlos Sendromu yalnızca iki yüz – iki yüz elli bin kişide bir görülmektedir. [2]

Kalıtım Paterni/Deseni

Vasküler Ehlers-Danlos Sendromu otozomal dominant olarak sonraki kuşaklara aktarılır. [1]

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

Teşhis yöntemi olarak doktorlar hastalarının derilerini görsel olarak inceler, baskı uygular ve acı testleri yapar. Hastanın yüz şekli dikkate alınır. Hastanın geçmiş hastalıkları araştırılır. Kan testi uygulanır. [1]

Vasküler Ehlers-Danlos Sendromunun bilinen bir tedavisi mevcut değildir. Doktorlar yalnızca semptomları azaltma konusunda yardımcı olabilmektedirler.

Hastalıkla İlişkili Genler

Vasküler Ehlers-Danlos Sendromunun COL3A1 ve COL1A1 genlerinin düzgün çalışmaması ile ortaya çıktığı bilinmektedir. [1]

Hastalığın Diğer İsimleri

EDS4, EDS type 4
EDS IV
Arterial-ecchymotic EDS
Sack-Barabas type; EDS, Ecchymotic EDS, Vascular EDS. [1]

Kaynaklar:

U.S. Department of Health and Human Services. (2021). Vascular Ehlers-Danlos syndrome – about the disease. Genetic and Rare Diseases Information Center. Retrieved December 21, 2022, from https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/2082/vascular-ehlers-danlos-syndrome

Vascular Ehlers-Danlos Syndrome: Causes, symptoms and treatment. Cleveland Clinic. (2022). Retrieved December 21, 2022, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22696-vascular-ehlers-danlos-syndrome#management-and-treatment

Uncategorized

KAS DİSTROFİSİ İLE EPİDERMOLİZİS BULLOZA SİMPLEKS

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Aralık 18, 2022

Kübra Seyhan

Genel Bilgi, Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

Epidermolizis Bulloza Simpleks, dermo- epidermal bileşkenin bazal membranı üzerinde kabarcık görünümünün meydana gelmesi ile karakterize edilen oluşumunda genetik yapının etkili olduğu deri hastalıklarındandır. Hastalığın on yedi alt tipi bulunmaktadır. Alt tiplerinin çoğu, bazal hücre keratinlerinin genlerindeki mutasyonun yanı sıra plektin, a6b4 intergrin, desmoplakin, plakoglobin ve plakophilin-1 genlerindeki mutasyondan kaynaklanmaktadır [1].

Plektin geninin kaybı veya belirgin şekilde azalması Kas Distrofisi İle Epidermolizis Bulloza Simpleks’e yol açmaktadır. Bu hastalıkla mücadele eden kişilerde, doğumda veya doğumdan kısa bir süre sonra cilt ve mukoza zarlarında kabarcıklar gözlenmektedir. Bu cilt belirtileri mine hipoplazisi (az gelişimi) ve tırnak distrofisi ile ilişkilidir. Karakteristik olarak, ilerleyici Kas Distrofisi yaşamın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkmaktadır. Fakat, belirtilerden biri olan kas tutulumunun başlangıcı değişkendir. Bazı durumlarda, erken bebeklik döneminde fark edilirken, bazı durumlarda ise 20 veya 30 yaşına kadar fark edilememektedir. Genellikle, kas tutulumu zayıflıkla sonuçlanmaktadır ve bu durum kişiyi tekerlekli sandalyeye mahkum hale getirmektedir [2].

Belirti ve Semptomlar

$C:\Users\casper\Desktop\rd\3) Epidermolysis bullosa simplex with muscular dystrophy\Adsız2.png$

A. Alt ekstremitelerde kas distrofisi belirgindir. Küçük sürtünmelerden sonra genelleştirilmiş kabarcıklar [2]
B. Skarlı alopesi (saç köklerinin zarar görerek yerine skar dokusunun (fibröz yara dokusu) geçtiği kalıcı saç dökülmesi) [2]
C. Tırnaklarda şekil bozukluğu [2]
D. Deride genelleşmiş kabarma ve erozyonlar [2]
E. Torasik (sırt, göğüs) ve lomber (bel) omurganın şiddetli skolyozu [1]
F. Küçük sürtünme sonucu oluşan kabarcıklar [2]
G. Kas atrofisi (Çalışmayan kasın hacminin ve gücünün azalmasıdır. Kasın körelmesidir.) [2]
H. El ve ayaklardaki eklemler üzerindeki cilt lezyonları (epidermolizis bulloza) [3]

Göz

Pitoz (düşük göz kapağı)
Kısıtlı göz hareketleri
Göz çevresinde kabarcıklar

Ağız

Oral mukozal kabarcıklar
Diş çürükleri

Solunum

Boğuk ağlama, öksürük veya diğer solunum problemleri

Cilt, Tırnaklar, Saç

Palmoplantar keratoz (el içi ve ayak tabanı derisinin aşırı kalınlaşması)
Özellikle ayaklarda olmak üzere hafif yaralanma veya sıcaklık değişikliği sonucu ciltte meyada gelen kabarcıklar
Daha önce yaralanmış ciltte küçük beyaz şişlikler
Tırnak kaybı ve deforme olmuş tırnaklar
Kafa derisinin skarlaşan alopesisi (kalıcı saç kaybı)

İç organlar

Kalp, beyin, gastrointestinal, kemik veya böbrek sorunları

Ses

Kısık ses

Kas ve yumuşak dokular

Artan bağ dokusu
Dejeneratif değişiklikler
Miyofibriler düzensizlik
Belirgin şekilde değişen lif çaparı
Progresif kas distrofisi [5, 6]

Genetik Görülme Sıklığı

Prevelansı <1/1.000.000 şeklindedir [4].

Kalıtım Paterni/Deseni

EBS-MD, progresif kas distrofisi ve kabarcıklı cilt değişiklikleri ile karakterize edilen otozomal resesif bir hastalıktır. Erken çocuklukta ortaya çıkmaktadır [6]. Fakat bazı hastalarda bu durum farklılık göstermesi sebebiyle çocukluk veya yetişkinliğin sonlarına kadar ortaya çıkmayabilir. Bu hastalığın ölümcül bir sonucu olabilmektedir [4]

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

Teşhis Yöntemleri

Cilt biyopsisi
Deri örneklerinin mikroskop altında özel testleri
Kansızlık için kan testi
Bakteriyel enfeksiyonu kontrol etmek için kültür
Diğer organlara bakmak için görüntüleme çalışmaları [5].
Doğum öncesi tanı, patojenik varyantın önceden teşhis edilmiş olduğu ailelere prenatal tanı önerilmelidir.
Genetik danışmanlık

Tedavi

Spesifik bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavi yara yönetimi ve genel destek ile semptomatiktir [4].

Hastalıkla İlişkili Genler

$C:\Users\casper\Desktop\rd\3) Epidermolysis bullosa simplex with muscular dystrophy\Adsız KROMOZOM SON.png$ [9]

EBS-MD, 8q24 kromozomu üzerindeki insan plektin geninin (PLEC1) mutasyonlarının sebep olduğu nadir bir EBS varyantıdır. Plektin, çeşitli hücre tiplerinde ifade edilen, yüksek moleküler ağırlığa sahip çok yönlü bir hücre iskeleti bağlayıcı proteinidir [1]. PLEC geni, plektin adı verilen bir proteinin yapılması için talimatlar sağlamaktadır. Bu protein, cilt ve kas dahil olmak üzere vücutta bulunan çeşitli birçok dokuda üretilmektedir. Plektin, hücrenin yapısal çevresini (hücre iskeleti) oluşturan birkaç molekülle etkileşime girmektedir.

Genin diğer isimleri:

EBS1
EBSO
HD1
Hemidesmozomal protein 1
PCN
PLEC1
PLEC1_HUMAN
plectin1
PLTN [7]

Hastalığın Diğer İsimleri

Kas distrofisi olan EBS
Epidermolizis bulloza simpleks ile ekstremite kuşağı kas distrofisi
EBS-MD
MDEBS
MD-EBS [4,8]

Kaynaklar

[1] Kyrova, J., Kopeckova, L., Buckova, H., Mrazova, L., Vesely, K., Hermanova, M., Oslejskova, H., & Fajkusova, L. (2016). Epidermolysis bullosa simplex with muscular dystrophy. Review of the literature and a case report. Journal of dermatological case reports, 10(3), 39–48. https://doi.org/10.3315/jdcr.2016.1231

[2] Shimizu, H., Takizawa, Y., Pulkkinen, L., Murata, S., Kawai, M., Hachisuka, H., … & Nishikawa, T. (1999). Epidermolysis bullosa simplex associated with muscular dystrophy: phenotype-genotype correlations and review of the literature. Journal of the American Academy of Dermatology, 41(6), 950-956.

[3] https://medlineplus.gov/ency/imagepages/2818.htm

[4] https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/Disease_Search.php?lng=EN&data_id=4046&Disease_Disease_Search_diseaseGroup=Epidermolysis-bullosa-simplex-with-muscular-dystrophy&Disease_Disease_Search_diseaseType=Pat&Disease(s)/group%20of%20diseases=Epidermolysis-bullosa-simplex-with-muscular-dystrophy&title=Epidermolysis%20bullosa%20simplex%20with%20muscular%20dystrophy&search=Disease_Search_Simple

[5] https://medlineplus.gov/ency/article/001457.htm

[6]https://www.omim.org/entry/226670?search=Epidermolysis%20bullosa%20simplex%20with%20muscular%20dystrophy&highlight=bullosa%20dystrophy%20epidermolysi%20muscular%20simplex%20with

[7] https://medlineplus.gov/genetics/gene/plec/#resources

[8] https://rarediseases.org/gard-rare-disease/epidermolysa-bullosa-simplex-with-muscular-dystrophy/

[9] Liu, C. G., Maercker, C., Castañon, M. J., Hauptmann, R., & Wiche, G. (1996). Human plectin: organization of the gene, sequence analysis, and chromosome localization (8q24). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 93(9), 4278–4283. https://doi.org/10.1073/pnas.93.9.4278

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

UZUV-KUŞAK KAS DİSTROFİSİ

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Kasım 24, 2022

Gamze Hatlar

Genel Bilgi

Uzuv-kuşak kas distrofisi hastalığı kol ve bacaktaki kasların zayıflaması sonucu ortaya çıkan bir hastalık olarak tanımlanabilir. Proksimal kaslar diğer bir deyişle vücuda en yakın olan kaslar örneğin omuz, üst kol, pelvik ve uyluk kasları bu hastalıktan en çok etkilenen kas gruplarıdır. Uzuv kuşağı kas distrofisi hastalığının şiddeti, hastalığın ortaya çıkış yaşı, ve hastalığın diğer karakteristik özellikleri kişiden kişiye göre birçok farklılıklar gösterir. Aynı aileden olup bu hastalığa sahip olan kişilerde bile bu özellikler çok farklı olabilir. Uzuv kuşağı kas distrofisi hastalığının belirtileri belirli bir yaştan sonra kendini göstermeye başlar.Bazı kişilerde bu belirtiler hafif durumda kalabilirken çoğu kişide bu belirtilerin giderek şiddetlendiği gözlemlenir. Uzuv kuşağı kas distrofisinin ilk evrelerinde etkilenen hastalar yürümekte ve koşmakta zorluklar çekebilir. Bu hastalık nedeniyle çömelip kalkma gibi hareketleri gerçekleştirirken dışardan destek almaları gerekebilir. Hastalığın ilerleyen aşamalarında bireyler ayakta durma, yürüme, koşma, kollarını kullanabilme gibi yetkinliklerini tamamen kaybederek tekerlekli sandalye kullanmaya başlarlar. Bu hastalıkta kas kaybı sonucu bireylerin duruşunda ve omuzlarının görünüşünde farklılık ortaya çıkar. Özellikle zayıf omuz kaslarının sonucu olarak kürek kemikleri arkaya doğru çıkar bu durum skapular kanatlanma olarak adlandırılır. Ayrıca bu hastalıktan etkilenen kişilerde kavisli bir bel veya yana doğru kıvrılan diğer bir adıyla skolyoz olarak adlandırılan omurga ortaya çıkabilir. Bazı kişilerin kalçalarında, yüzlerinde ayak bileklerinde, ve dirseklerinde hareketi kısıtlayan eklem sertliği olarak adlandırılan sorun ortaya çıkabilir. Baldırdaki kasların çok fazla büyümesi de bu hastalığa sahip bazı bireylerde gözlenen bir durumdur. Kardiyomiyopati olarak adlandırılan kas kaslarının zayıflaması bu hastalığın bazı türlerinde görülebilen bir durumdur. Bu hastalıktan etkilenen bazı bireylerde nefes almak için kullanılan kasların zayıflaması sonucu soluk alıp vermede problemler ortaya çıkar. Bu solunum sorunları bazı hastalarda çok şiddetli gözlemlenir bu durumda bu hastaların solunum cihazlarından destek alması gerekir. Uzuv kuşağı kas distrofisi genel olarak zekayı etkileyecek sorunlara neden olmaz fakat nadirde olsa bazı durumlarda gelişimsel gecikme ve zihinsel yetersizlik olduğu gözlemlenmiştir.

Semptomlar

Ayak parmakları üzerinde duramamak ve ayak parmakları üzerinde yürüyememek
Yürümekte zorlanmak
Destek almadan çömelip kalkma işini gerçekleştirememek
Koşmakta zorluk çekmek
Lordoz ve skolyoz gibi omurga eğrilikleri
Eklem sertlikleri

Teşhis

Mutasyon analizi ile yapılan çalışmalarda uzuv-kuşak kas distrofisi hastalığına sahip olan kişilerde kalpain-3 protein eksikliği olduğu gözlemlenmiştir. Bireylerde kalpain-3 eksikliği söz konusu olduğunda bu hastalığa sahip olma olasılığı oldukça yüksektir. Kalpain-3 proteini eksikliğinin görüldüğü hastalarda yapılan test sonuçlarına göre bu hastaların CAPN3 genlerinde mutasyonlara sahip olduğu gözlemlenmiştir.

Tedavi

Uzuv-kuşak kas distrofisi hastalığı için net ilaç tedavileri henüz yoktur. Gen tedavisi, hücre tedavisi, bazı farmakolojik tedavi denemeleri dahil olmak üzere farklı bir çok yaklaşım hayvan modellerinde ve deneysel çalışmalarda halen araştırılmaktadır. Uzuv-kuşak kas distrofisi hastalığı farklı türleri de dahil olmak üzere yetişkin kas distrofisi sorunlarında miyostasin için nötralize edici MYO-029 antikoru son zamanlarda gerçekleştirilen bir klinik çalışmada güvenilirlik ve tolere edilebilirlik özellikleri gösterdi (Guglieri et all., 2008). ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre bu hastalık için şu anda devam eden iki tan klinik çalışma vardır. Bu klinik çalışmalardan ilkinde yapılan hayvan deneyleri sonucunda fonksiyonel α-sarkoglikan proteini üretilerek kas gücünün arttığı gözlemlenmiştir (Rodino et all.,2008).

Kalıtım Paterni/Deseni

Uzuv kuşağı kas distrofisi farklı kalıtım türlerine sahip olabilir. Bu hastalığın çoğu türü otozomal resesif bir modelde kalıtılır. Bunun anlamı her hücredeki genin her iki kopyasınında mutasyona sahip olmasıdır. Eğer bir birey otozomal çekinik hastalığa sahipse bu o kişinin ebeveynlerinin mutasyona uğramış genlerinin birer kopyasını taşıdığı anlamına gelir.

Görülme Sıklığı

Uzuv-kuşak kas distrofisi hatalığının belirlenmesi oldukça zordur çünkü hastalığın özellikleri kişiden kişiye göre birçok farklılık gösterir ve bu hastalığın belirtileri başka kas hastalıklarıyla aynıdır. Tahminlere göre bu hastalığa sahip olma sıklığı 14.500’de 1 ile 123.000 kişide 1 arasında değişmektedir.

Hastalığın Diğer İsimleri

LGMD
Uzuv-kuşak sendromu
Miyopatik uzuv kuşak sendromu

Kaynakça

https://medlineplus.gov/genetics/condition/limb-girdle-muscular-dystrophy/

https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/6907/limb-girdle-muscular-dystrophy

https://www.omim.org/entry/253600?search=Limb-girdle%20muscular%20dystrophy&highlight=%22limb%20girdle%22%20dystrophy%20limbgirdle%20muscular

https://stanfordhealthcare.org/medical-conditions/brain-and-nerves/limb-girdle-muscular-dystrophy/symptoms.html

Resim Kaynağı: https://medlineplus.gov/images/PX0000A4_PRESENTATION.jpeg

doi: 10.1097/WCO.0b013e32830efdc2

doi: 10.1212/01.wnl.0000306309.85301.e2

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

SPONDİLOMETAFİZYAL DİSPLAZİ

Yazının yazarı Yazar Gul Hanım Yılmaz
Yazı tarihi Kasım 9, 2022

Kübra SEYHAN

Genel Bilgi

Spondilo “omurga”, metafiz “kemiğin büyüme plakasını (kemiğin çocukluk döneminde büyüyen kısmı)” içeren geniş kısmını ifade etmektedir. Displazi “anormal büyüme” anlamına gelmektedir.^[1] Yaklaşık olarak kişi iki yaşındayken tespit edilen, yürüme ve büyüme bozuklukları ile ilişkili heterojen bozukluk grubu olarak değerlendirilen nadir genetik hastalıktır.^[2]

Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

Spondilometafizyal Displazi birçok farklı tipte görülmekte olan bir nadir hastalıktır. Bu tipler belirti ve semptomlar bakımından ortak noktaları olsada farklılık gösterebilmektedir. Bazıları şu şekildedir:

Spondilometafizyal Displazi, Kozlowski Tipi

Diğer isimler:

Dismorfizm artrogripozis iskelet olgunlaşması ileri;
Jequier Kozlowski iskelet displazisi;
Jequier-Kozlowski sendromu; SMD Kozlowski tipi;
İskelet displazisi Jequier-Kozlowski tipi

Spondilometafizyal Displazi, Kozlowski tipi gövdeyi tutan boy kısalığı ile karakterize olan bir otozomal dominant kemik hastalığıdır. Genellikle erken çocuklukta, düzensiz boy ile zayıf büyüme ve eğik bacaklı olma durumundan kaynaklı olarak paytak yürüyüş fark edildiğinde başlamaktadır. Eklemlerin erken osteoartriti (kireçlenme) de yaygındır. Küçük eller ve parmaklar, omurga deformiteleri ve kısa omu, hafif metafiz değişiklikleri, kemikleşmede ciddi gecikme, kare, kısa, alevlenmiş iliak kanatlar (pelvik kemiğinin en geniş kısmı) görülmektedir.^[3]

Spondilometafizyal Displazi Cezayir Tipi

Diğer isimler:

Japon tipi spondilometafizyal displazi;
Schmid metafizyal disostoz;
Spondilometafizyal displazi Schmidt tipi;
Şiddetli genu valgum ile birlikte spondilometafizyal displazi

Boy kısalığı, miyop, küçük pelvis, ilerleyici kifoskolyoz, bilek deformitesi, şiddetli genu valgum, kısa uzun kemikler ve orta dereceli spinal değişiklikler ve el ve ayaklarda minimal değişikliklerle birlikte şiddetli metafizyal displazi ile karakterizedir.^[4]

Spondilometafizyal Displazi Köşe Kırığı Tipi

Diğer isimler:

Spondilometafizyal displazi Sutcliffe tipi;
Sutcliffe SMD’si;
Sutcliffe tipi spondilometafizyal displazi

Boy kısalığı, gelişimsel koksa vara, progresif kalça deformitesi, uzun tübüler kemiklerin simüle “köşe kırıkları” ve vertebra gövdesi anormallikleri ( çoğunlukla oval vertebra gövdeleri) ile ilişkili bir iskelet displazisidir. Metafiz köşe kırığı, uzuv ağrısı, ortak hareketliliğin sınırlandırılması, yüzün sağ ve sol tarafları arasında asimetri, yüksek damak, sivri çene, şaşılık, diş anormalliği, kırık oluşumuna karşı duyarlılığın artması, çıkıntılı kulak, demir eksikliği anemisi gözlenmektedir.^[5]

Spondilometafizyal Displazi A4 Tipi

Orantısız boy kısalığı, şiddetli femur boyun deformitesi, belirgin metafiz anomalileri ve ön dil benzeri deformiteye sahip ovoid vertebra gövdelerinden oluşan platispondili ile karakterize edilen nadir görülen bir primer kemik displazisi bozukluğudur.^[6]

Spondilometafizyal Displazi Sedaghat Tipi

Diğer isimler:

Ölümcül metafiz displazisi.^[7]

Hafif ekstremite kısalması, platispondili, gecikmiş epifiz ossifikasyonu, düzensiz iliak krestleri ve pulmoner kanama ile karakterize ciddi metafiz kondrodisplazisi ile karakterize nadir görülen ölümcül bir hastalıktır. Etkilenen bebeklerde şiddetli hipotoni ve kardiyorespiratuar problemler görülür; çoğu solunum yetmezliği nedeniyle doğumdan sonraki günlerde ölür. Kardiyak anormallikler arasında iletim kusurları, tam kalp bloğu ve yapısal anomaliler bulunur. SMDS’li bebeklerin yarısında, korpus kallozum agenezisi, belirgin frontotemporal pakigiri, basitleştirilmiş giral patern, kısmi lizensefali ve şiddetli serebellar hipoplazi dahil olmak üzere anormal nöronal göç ile uyumlu merkezi sinir sistemi malformasyonları olduğu bildirilmektedir.^[8]

Diğer isimler:

Spondilometafizyal displazi Richmond tipi

Şiddetli boy kısalığı, torakolomber kifoskolyoz ve kontraktürlü genişlemiş eklemlerle karakterize, nadir görülen bir primer kemik displazisi hastalığıdır. Psikomotor gecikme ve zihinsel engellilik de ilişkili olabilmektedir. Radyografik özellikler arasında düz vertebra gövdeleri, uzun kemiklerin ve iliak kretlerin metafizlerinin dantelli kemikleşmesi ve kafa tabanının belirgin sklerozu yer almaktadır.^[9]

Spondilometafizyal Displazi Koni – Çubuk Distrofisi (SMD-CRD)

Spondilometafizyal displazi koni- çubuk distrafisi, iletimi otozomal çekinik olan bir nadir genetik hastalık tipidir.^[10] Bu tipte retina incelmesi, görme bozukluğu, kornea berraklığında azalma, nistagmus (istemsiz, hızlı, ritmik göz hareketleri), zihinsel engellilik gibi belirtileri görülmektedir.^[11]

Belirti ve Semptomlar

Bozukluklar, şiddetli kısa boy, omurga kolonunun anormalliği, orantısız kısa boy, koksa vara (boyun ile femur şaftı arasındaki açının 120° altına düşmesi), yürüme bozukluğu, genu varum (parantez bacak), brakidaktili (parmak kısalığı), genu valgum (X bacak), kifoz (omurganın öne eğrilmesi), platispondili (düzleşmiş omurlar), miyop, skolyoz (omurganın yana eğriliği), belirgin kalça ve diz metafiz lezyonları ile karakterize edilmektedir. Farklı spondilometafiz displazisi formları bulunmaktadır. Bunlar etkilenen metafizlerin tutulumunun lokalizasyonu ve ciddiyeti ile ayırt edilebilmektedir. En yaygın form Kozlowski tipi spondilometafizyal displazidir. ‘Köşe kırığı’ veya Sutcliffe tipi olarak adlandırılan spondilometafizyal displazi formu, çok şiddetli koksa vara ile sonuçlanır. Daha nadir bir formda (Cezayir veya Schmidt tipi) diz tutulumu daha baskın görünmektedir. Spondilometafizyal displazi, fasiyal dismorfizm ve dentinogenez imperfekta gibi diğer klinik belirtilerle birlikte de ortaya çıkabilmektedir.^[2]

Genetik Görülme Sıklığı

Prevalansının 1/100.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir.^[2]

Kalıtım Paterni/Deseni

Hastalığın birçok tipi olması sebebiyle kalıtım paterni farklılık göstermektedir. Kozlowski tipi spondilometafizyal displazi, otozomal dominant bir şekilde ve ayrıca ‘köşe kırığı’ veya Sutcliffe tipi ve Cezayir (veya Schmidt) tipi olarak adlandırılan spondilometafizyal displazi şeklinde iletilir. Bazı ılımlı formların da genellikle otozomal dominant özellikler olarak aktarıldığı görülmektedir. Tip A4 ve retinitis pigmentosa ve optik atrofi ile ilişkili bir eksenel tip dahil olmak üzere çeşitli otozomal resesif formlar da tanımlanmıştır. X’e bağlı iletimi olan bir spondilometafizyal displazi formu da bildirilmiştir.^[2]

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

Teşhis:

Boyun, omurga, alt ekstremiteler ve pelvisin röntgeni
Kordun sıkıştırılıp sıkıştırılmadığını değerlendirmek için omuriliğin MRI taramaları
Kıkırdak değerlendirmek için kalçalara bir boya enjekte edilen artrogramlar

Tedavi:

Spondiloepifizyal displazi tedavisi, ilişkili ortopedik koşullara bağlı olarak değişir ve şunları içerebilir:

Servikal füzyon ve servikal omurganın (boyun) olası dekompresyonu – halo ve yelek gerektirebilir
Erken yakalanırsa skolyoz ve kifoz için destek
Skolyoz ve kifoz için spinal füzyon
Yanlış hizalamayı ve/veya subluksasyonu düzeltmek için kalça osteotomisi (kısmi çıkık ve kalça fleksiyon kontraktürleri)
Ayak deformiteleri için döküm
Özelleştirilmiş toplam eklem değiştirmeleri.^[12]

Hastalıkla İlişkili Genler

Hastalık Tipi	İlişkili Gen
Spondilometafizyal displazi, Kozlowski tipi	TRPV4
Spondilometafizyal displazi Cezayir tipi	COL2A1
Spondilometafizyal displazi köşe kırığı tipi	FN1
Spondilometafizyal displazi Sedaghat tipi	GPX4
Spondilometafizel Displazi, Pagnamenta Tipi	PRKG2
Spondiloepimetafizal Displazi, Strudwıck Tipi	COL2A1
Knıest Displazi	COL2A1
Spondilometafizel Displazi, Megarban-Dagher-Melkı Tipi	PAM16
İmmün Disregülasyonlu Spondiloenkondrodisplazi	ACP5
Spondilometafizel Displazi, Eksenel Tip	CFAP410
Spondilometafizyal Displazi Koni – Çubuk Distrofisi	PCYT1A

Tablo1: https://www.omim.org/clinicalSynopsis/table?mimNumber=184255,619638,184250,156550,184252,613320,250220,607944,602271,313420,609052&from=PS184255

Referans Listesi:

https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/3047/spondylometaphyseal-dysplasia-kozlowski-type

2. https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?Lng=GB&Expert=254

3.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/3047/spondylometaphyseal-dysplasia-kozlowski-type

4.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/504/spondylometaphyseal-dysplasia-algerian-type

5.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/4991/spondylometaphyseal-dysplasia-corner-fracture-type

6.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/458/spondylometaphyseal-dysplasia-type-a4

7.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/4993/spondylometaphyseal-dysplasia-sedaghatian-type

8. https://www.omim.org/entry/250220?search=Spondylometaphyseal%20dysplasia&highlight=dysplasia%20dysplastic%20spondylometaphyseal

9.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/8343/spondylometaphyseal-dysplasia-x-linked

10.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/10647/spondylometaphyseal-dysplasia-with-cone-rod-dystrophy

11.https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/10647/spondylometaphyseal-dysplasia-with-cone-rod-dystrophy

12. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/spondyloepiphyseal-dysplasia-congenita (erişim 18.10.2022)

13. https://www.omim.org/clinicalSynopsis/table?mimNumber=184255,619638,184250,156550,184252,613320,250220,607944,602271,313420,609052&from=PS184255

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

OTOZOMAL RESESİF HİPOHİDROTİK EKTODERMAL DİSPLAZİ

Yazının yazarı Yazar Fatma Ayşe Uz
Yazı tarihi Kasım 9, 2022

Ezgi Beyza Karatay

Genel Bilgi

Hipohidrotik Ektodermal Displazi(HED),hipohidrotik ektodermal displaziler olarak bilinen hastalık grubuna ait,nadir görülen kalıtsal bir multisistem bozukluğudur. Doğumdan önce başlayan bozukluklar; cilt, saç, tırnaklar, dişler, ter bezleri, meme bezleri, tiroid bezleri, timus, ön hipofiz, adrenal medulla, merkezi sinir sistemi, melanositler, dış kulak, lakrimal bez ve kanal konjoktiva kornea, ve meibom bezleri olmak üzere ektodermal dokuların anormal gelişimine neden olur. HED hastalığının 3 belirgin özelliği; terleme yeteneğinin azalması, birkaç diş eksikliği, seyrek saçdır. Bu 3 belirgin özellik HED’i diğer displazi türlerden ayırır. En yaygın fenotipi ise anhidrotik veya hipohidrotik ektodermal displazidir. Ayrıca birinci kromozomda bulunan EDARADD geni mutasyonunda “EDAR-associated-death domain” isimli protein bozukluklarına yol açıp HED’in otozomal resesif kalıtım gösterdiği formuna neden olur.

Semptomlar

Hastalığın tipik belirtileri olarak ekzokrin bezlerinin kusurlu gelişiminden kaynaklı cildin, gözlerin, hava yollarının ve mukoza zarlarının kuruluğu sayılabilir. Hastaların bazılarında alerji ve astım atakları gerçekleşir. Ek olarak, etkilenen bireylerde genellikle karakteristik yüz anomalileri, cilt düzensizlikleri, solunum ve gastrointestinal yolları kaplayan mukoza zarları anomalileri, belirli enfeksiyonlar ve alerjik durumlar geliştirme eğiliminde artış ve/veya diğer anomaliler bulunur.

Neden

Bu hastalığın nedeni X kromozomunda çok yaygın olan EDA genindeki mutasyondur. EDAR, EDA2R, EDARADD, TRAF6 ve IKBKG mutasyonları da Hipohidrotik ektodermal displaziye neden olur. Hipohidrotik ektodermal displazi hastalığında dönüştürücü büyüme faktörü alfa yolu( ) tam anlamıyla çalışmaz. Bu sinyal yolu protein kodlaması için şablondur. Büyüme sırasında sinyal yolu, endokrin bezleri, dişler, saç, cilt ve tırnak gibi dokuların ektodermal ve mezenkimal hücreler arasındaki gelişmeyi düzenler.

Gen	Konum	Protein	Kalıtım
EDA	Xq13.1	Ektodisplazin A	X’e bağlı resesif
EDAR	2q13	Tümör nekroz faktörü reseptörü üst aile üyesi EDAR	Otozomal çekinik veya otozomal dominant
EDA2R	Xq12	Tümör nekroz faktörü reseptörü üst aile üyesi 27	X’e bağlı resesif
EDARADD	1q42-q43	Ektodisplasin A-reseptörü ile ilişkili adaptör proteini	Otozomal çekinik veya otozomal dominant
HIT6	11q12	TNF reseptörü ile ilişkili faktör 6	–
IKBKG	Xq28	NF-kappa-B temel modülatör	X’e bağlı resesif

Görülme sıklığı ve Kalıtım Geni

Dünya çapında 20.000 yenidoğandan 1’inde meydana geldiği tahmin edilmektedir.

Otozomal çekinik kalıtım her iki ebeveyninde mutasyona uğramış bir genin sağlıklı taşıyıcıları olduğu anlamında gelmektedir. Ebeveynlerin değişmediği hamilelikte hamilelikte, çocuğun bir çift hastalıklı gen kromozomuna sahip olma olasılığı %25’tir.Çocuğun bir sağlıklı ve bir hastalıklı gene sahip olma olasılığı %50’dir.Çocuğun iki çift sağlıklı gene sahip olma olasılığı ise %25’tir.

Teşhis ve Tedavi

Hastaların bazılarında alerji ve astım atakları gerçekleşir. Meme bezleri ve uçları normalden küçük veya oluşmamıştır.Bu belirti teşhis için ayırıt edici bir özelliktir.Belirli bir tedavisi yoktur.Uygulanan yöntemler sadece hastaların yaşam kalitelerini yükseltmeyi amaçlamaktadır.Bu tedavilerin başlıca amacı alerjik durumları, astıjm atakları, deri lezyonları, hipertemi gibi bulguların etkilerini azaltmaya yönelik yöntemler gelir.Doğumdan başlayarak eksilen dişlerin yerine yapılan implant,yöntemlerinin arasında yer almaktadır.

Hastalığın Diğer İsimleri

Anhidrotik Ektodermal Displazi
Ektodermal Displazi
Christ-Siemens-Touraine Syndrome
HED
EDA

KAYNAKLAR

1.Bolognia, JL, Jorizzo JL, Rapini RP. Dermatology E-Book: Expert Consult Premium Edition – Enhanced Online Features and Print (Bolognia, Dermatology) 3rd Edition, Kindle Edition, Elsevier-Saunders, 2012

2. Reyes-Reali, Julia; Mendoza-Ramos, María Isabel; Garrido-Guerrero, Efraín; Méndez-Catalá, Claudia F.; Méndez-Cruz, Adolfo R.; Pozo-Molina, Glustein (2018). Hypohidrotic ectodermal dysplasia: clinical and molecular review. International Journal of Dermatology.

3. Cluzeau, C., Hadj-Rabia, S., Jambou, M., Mansour, S., Guigue, P., Masmoudi, S., Bal, E., Chassaing, N., Vincent, M.-C., Viot, G., Clauss, F., Maniere, M.-C., and 11 others. Only four genes (EDA1, EDAR, EDARADD, and WNT10A) account for 90% of hypohidrotic/anhidrotic ectodermal dysplasia cases. Hum. Mutat. 32: 70-77, 2011

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

KALITSAL EVRENSEL DİSKROMATOZİS (DUH)

Yazının yazarı Yazar Mehmer Koşar
Yazı tarihi Kasım 9, 2022

Büşra DURAK

Genel Bilgi

Kalıtsal evrensel diskromatozis (DUH), bebeklik veya erken çocukluk döneminde ortaya çıkan; gövde, uzuvlar ve bazen yüz üzerinde de genel bir dağılımla ortaya çıkan düzensiz şekilli, asemptomatik hiper ve hipopigmente maküllerle karakterize nadir görülen bir cilt pigmentasyon hastalığıdır.

Genetik Değişiklikler/Etken Faktörler

DUH’nin etiyolojisi hala belirsizdir, ancak histopatoloji tipik olarak bazal tabakanın melanin içeriğinde (biyopsi yapılan lezyonun tipine bağlı olarak) fokal bir artış veya azalma ve bazen de pigmenter inkontinans gösterir. Yapılan bir ultrastrüktürel cilt araştırmasında DUH’nin bir melanosit sayısı bozukluğu değil, melanozom sentez hızı veya melanosit aktivitesi bozukluğu olduğu belirtilmiştir.

Deri pigmenti melanin, epidermisin bazal tabakasında bulunan melanositler tarafından sentezlenir. Melanositlerde melanin sentezi, endoplazmik retikulumdan türetilen melanozomlar içinde gerçekleşir.

Eksozom salgısının melanozom taşıma makineleriyle ilgili olduğu bulunmuştur. Eksozomlar, multiveziküler cisimlerin hücre yüzeyi plazma zarı ile füzyonu üzerine salgılanan multiveziküler cisimlerde bulunan veziküllerdir. ABCB6 geninin eksozomlarda mevcut olduğu bildirilmiştir. Bu yüzden mutant bir ABCB6 geni, melanozom taşınmasını bozabilir ve DUH’ye neden olabilir.

Resim 1. Epidermisin bazal katmanlarının görünümü

(Resim 1 Kaynak: https://www.jidonline.org/article/S0022-202X(15)36415-0/fulltext )

Belirti ve Semptomlar

Klinik olarak gövde ve uzuvlarda değişen boyutlarda çok sayıda hiperpigmente ve hipopigmente makül ile karakterizedir. Etkilenen bireylerin çoğunda lezyonlar 6 yaşına kadar ortaya çıkar, ancak geç başlangıçlı tezahür de bildirilmiştir. Yüz lezyonları, etkilenen bireylerin %50’sine kadar görülür ve avuç içi ve ayak tabanlarının tutulumu olağan dışıdır. Nadiren saç, tırnak ve mukozayı tutabilir. Bazı vakalara sağırlık, görme bozukluğu ve nörolojik semptomlar gibi sistemik hasarlar da eşlik edebilir.

Resim 2. Klinik Özellikler

(Resim 2 Kaynak: https://www.jidonline.org/article/S0022-202X(15)36415-0/fulltext )

Genetik Görülme Sıklığı

Dünya çapında birçok farklı popülasyonda vakalar tanımlanmış olmasına rağmen, ağırlıklı olarak Japon kökenli bireylerde görülür.

Bir çalışma, Japonya’da 100.000 dermatoloji konsültasyonu başına yaklaşık 0.3’ün DUH ile ilgili olduğunu bildirmiştir.

Kalıtım Paterni/Deseni

Vakaların çoğu otozomal dominant bir şekilde kalıtılır ancak otozomal resesif ve sporadik vakalar da bildirilmiştir.

Kalıtsal evrensel diskromatozis (DUH); sırasıyla 6q24.2-q25.2, 12q21q23 ve 2q35 kromozomlarında bulunan farklı bağlantı bölgelerine dayalı olarak, DUH1 (Online Mendelian Inheritance in Man (OMIM) 127500), DUH2 (OMIM 612715) ve DUH3 (OMIM 615402) olmak üzere üç tipe ayrılabilir. DUH1 ve DUH3 otozomal dominant bir şekilde kalıtılırken, DUH2 otozomal resesif bir şekilde kalıtılır.

Teşhis Yöntemleri ve Tedaviler

DUH; genellikle hasta öyküsü, fizik muayene ve cilt biyopsisi ile teşhis edilebilir. Işığa maruziyet sonucunda hastalığın seyrinin değişmemesi, atrofi ve telenjiektazinin nadir olması, lezyonların iyi huylu seyir göstermesi gibi sahip olduğu özelliklerden dolayı bazı cilt hastalıklarından ayırt edilebilir.

Şu anda, DUH’de cilt pigmenter değişiklikleri için etkili bir tedavi yoktur, ancak Q-switched alexandrite lazer tedavisi, hiperpigmente lezyonlar için özellikle açıkta kalan alanlarda (örneğin: yüz ve eller) kullanılabilir.

Hastalıkla İlişkili Genler

ABCB6 ve SASH1, DUH ile ilgili yakın zamanda bildirilen patojenik genlerdir.

ABCB6 geni vücudun farklı bölgelerinde geniş bir fonksiyona sahiptir; bu nedenle, ABCB6 alanlarının mutasyonu, çeşitli fenotiplerde hastalık üretebilir. Ancak, tüm DUH hastaları ABCB6 mutasyonuna sahip değildir. DUH’nin genetik heterojen bir hastalık olması mümkündür.

Hastalığın Diğer İsimleri

Yok.

Kaynakça

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

KONJENİTAL MUSKÜLER DİSTROFİLER TİP 1A

Yazının yazarı Yazar Gul Hanım Yılmaz
Yazı tarihi Kasım 3, 2022

Genel Bilgi

Ege Efecan Atasoy

Konjenital musküler distrofi tip 1A genellikle kaslarda merosin proteini eksikliği ile ilişkilendirilmiş bir nörolojik rahatsızlıktır. Merosin proteini kas fiberlerinin etrafını saran dokuda bulunur. Bu rahatsızlığa sahip yenidoğanlar hipotoni (azalmış kas tonusu) ve kas zayıflığı ile doğarlar. Bazı yenidoğanlarda solunumda ve anneyi emmede (beslenmede) zorluklar görülebilir. Beslenmede zorluk yaşayan yenidoğanlarda kilo alma belirgin bir şekilde zorlaşır ve kullanılan büyüme parametrelerinin normal değerlerinin altında kalırlar. Kas zayıflığına sahip yenidoğanlarda motor gelişimi beklenen daha geç olur. Birçok yenidoğan desteksiz oturabilir, bazı yeni doğanlar desteksiz ayakta durabilir fakat bu hastalığa sahip olan yenidoğanların çok az bir kısmı desteksiz yürüyebilmektedir. Bazı ek semptomlar olarak eklem kontraktürleri, skolyoz ve oftalmopleji (göz kasları etrafındaki zayıflıklara bağlı göz hareketlerinin kısıtlanması) izlenmiştir. Bu hastalığa sahip çocukluk yaşına gelmiş bireylerde nöbetler görülmektedir. Bu nöbetler genellikle nefes almada zorluklar ve nokturnal hipoventilasyonla ilişkilendirilmiştir. Bu nöbetler hastalığa sahip çocukların yaklaşık %20 ila %30’unda görülmektedir.

Çok sık görülmemekle birlikte bazı çocuklarda merosin eksikliği tam bir eksiklik olarak değil, yetersizlik olarak görülebilmektedir. Buna bağlı olarak kas zayıflığının yok olduğu bulgular da görülmüştür.(Kas zayıflığı görülmez)

Bu hastalığın sebebi otozomal resesif kalıtılan LAMA2 genindeki değişikliklerdir.

Semptomlar

Kas-iskelet sistemindeki bozukluklara sebep açan bu hastalığın semptomları kişiden kişiye sıklık ve risk seviyesi açısından değişebilmektedir. Bu hastalık aşağıdaki bazı semptomlara sebep olabilmektedir;

Semptom 1: Kas fiberlerinde merosin proteini eksikliği

Çok sık görülmektedir.

Semptom 2: Konjenital Musküler Distrofi

Çok sık görülmektedir.

Semptom 3: Gastroözefageal reflü

Mide içeriğinin, özofagusa geri kaçması sonucunda oluşur. Bu durumda reflü olan mide sıvısı asit, pepsin ve safra tuzları ile karışmış alınan besinleri de içerebilir. Göğüs arkasında yanma hissi, sırta ve boğaza yayılabilir.

Çok sık görülmektedir.

Semptom 4: Hipokinezi

Spontan hareketlerde yavaşlama/azalma

Çok sık görülmektedir.

Semptom 5: Hipotoni

Hipotoni anormal derecede düşük kas tonusu (kasın harekete karşı gösterdiği direnç) durumudur ve sıklıkla kas güçsüzlüğünü de içerir.

Çok sık görülmektedir.

Semptom 6: Yürüme becerisinin yokluğu

Çok sık görülmektedir.

Semptom 7: Motor becerilerinin gelişiminde gecikme

Çok sık görülmektedir.

Semptom 8: Kas zayıflığı

Kas iltihabı ile karakterize, uzun süreli kas yorgunluğuna ve güçsüzlüğe neden olabilen nadir bir hastalık grubudur.

Çok sık görülmektedir.

Semptom 9: Solunum Güçlüğü

Çok sık görülmektedir.

Semptom 10: Temporamandibular birleşim yerinde anormallik

Sıklıkla görülmektedir.

Semptom 11: Astrositozis

Merkezi Sinir Sistemi lezyonu etrafında astrosit sayısının artması.

Sıklıkla görülmektedir

Semptom 12: Yüz Felci

Mimik kaslarının zayıflığı ve yüz kaslarını kontrol edememe ile karakterize kraniyal sinir VII’e bağlı (n. facialis) bir işlev bozukluğudur.

Sıklıkla görülmektedir.

Semptom 13: Zihin gelişiminde gerilik

Sıklıkla görülmektedir.

Semptom 14: Makroglosi

Dilin ağzı taşacak şekilde büyümesi durumudur.

Sıklıkla görülmektedir.

Semptom 15: Nöbetler

Sıklıkla görülmektedir.

Semptom 16: Aritmi

Düzensiz Kalp Atımı

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 17: Atelektazi

Fiziksel bir tıkayıcı nedeniyle akciğerin tamamı veya bir kısmına hava gidememesi ve sonuç olarak ilgili akciğerin veya kısmının şişememesi olarak tanımlanabilecek bir hastalıktır.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 18: Kardiyomiyopati

Kalp fonksiyonlarının bozulmasına yol açan kalp kası rahatsızlıkları.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 19: Kognitif yetersizlik

Hatırlamada, düşünmede ve sebep-sonuç ilişkisi kurmada yetersizlik.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 20: Disfaji

Yutma güçlüğü.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 21: Hipoventilasyon

Çok sığ veya yavaş nefes alma durumu.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 22: Pontoserebellar atrofi

Pons ve cerebellum atrofisi.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 23: Pulmoner Arteriyel Hipertansiyon

Dinlenme pozisyonunda veya sırtüstü pozisyonda sağ kalp kateterizasyonu ile ölçüm yapıldığında ortalama pulmoner arter basıncının 25 mmHg veya daha fazla ve pulmoner kapiller kan basıncının 15 mmHg veya daha az olması.

Nadiren görülmektedir.

Semptom 24: Neonatal hipotoni

Doğum periyodunda olması gerekenden daha fazla azalmış kas tonusu.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 25: Lisensefali

Serebral sulkus ve girusların olmaması, engebesiz beyin.

Zaman zaman görülmektedir.

Semptom 26: Hiperlordoz

Bel tarafında omurganın aşırı eğriliği.

Zaman zaman görülmektedir.

Teşhis

adir hastalıkların teşhisi diğer hastalıklara nazaran daha zordur. Bunun sebebi bir çok hastalıkla ilişkilendirilmiş semptomlara sahip olmalarına bağlıdır. Konjenital Musküler Distrofi tip 1A tanısı hastalık ile karakterize bulgular olan konjenital hipotoninin, ciddi anlamda zayıflamış kas yapısının ve motor gelişim eksikliğinin görüldüğü vakalarda deri/kas biyopsisi ile laminin 2 alfa eksikliği (Tomé et al., 1994), MR ile beyinde merosin proteini eksikliği [Lamer et al., 1998] ve artmış serum kreatinin seviyeleri ve beyaz madde cevherinin değişiminin görülmesi [Beytía et al., 2013] ile konulabilmektedir.

Tedavi

Tedavi yönetiminde multidisipliner bir yaklaşım (Birinci Basamak Sağlık Hizmeti veren kuruluşlarda çalışanlar, pediatri uzmanları, genetik uzmanları ve nöroloji uzmanlarından oluşmuş bir ekip ile) gerekmektedir. Ayrıca ailenin desteği tedavi yönetiminde çok önemlidir.

Nöbet görülen çocuklar antikonvülsan ve valproik asit kullanılarak başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir.

Nefes güçlüğü yaşayan hastalarda öksürmelerine destek sağlayan Cough Assist kullanarak alt solunum yollarındaki mukus temizlenir, nefes alma teknikleri ile solunum yollarını açıp atelektazi riski düşürülür ve intrapulmoner perküsyon ventilasyonu kullanılarak sekrete edilen yapılar temizlenir. Bakteriyel enfeksiyona bağlı bir solunum güçlüğü düşünülürse antibiyotikler ile tedavi kullanılır.

Beslenme zorluğu yaşayan hastalarda gıda desteği başlanabilir.

Eğer kardiyomiyopati görüldüyse ACE inhibitörleri ve beta-blokerler kullanılmaya başlanır.

Bu hastalıklarla ilişkili supraventriküler aritmiler genellikle beta-blokerler kullanılarak tedavi edilebilmektedir.

Skolyoz gibi ortopedik rahatsızlıkları bulunan hastalarda multidisipliner yaklaşımlar (ortopedist ve fizyoterapist) ile kontraktürlerin tedavisinde ilerleme kaydedilmesini amaçlayan günlük esneme hareketleri kullanılır. Duruma göre cerrahi operasyonlar da yapılmaktadır.

Kalıtım Paterni/Deseni

Otozomal resesif olarak kalıtılan bir hastalıktır. (6q22.23,9q31.33) Otozomal resesif olarak kalıtılması genin iki kopyasında da mutasyon olduğu anlamına gelmektedir. Bireyin heterozigot olarak otozomal resesif gen taşıyan ebeveynlerinde tipik olarak hastalığın semptomları gözlenmez.

Both parents carry one copy of a mutated gene. In the next generation, one child is affected with the condition, two children are carriers, and one is unaffected and not a carrier.

Figüre1:https://medlineplus.gov/images/PX0000A4_PRESENTATION.jpeg

LAMA2 geni aynı zamanda merosin veya laminin 2 olarak bilinen heterotrimerik hücre dışı proteini laminin-211’in alfa-2 laminin alt birimini kodlar. Laminin-211 kas-kemik fiberlerinde bulunan alfa-distroglikanın glikoliz kalıntılarına bağlanır. Laminin-211 ayrıca bir çok farklı dokuda eksprese edilir, bunlardan en önemlileri periferal sinirlerdeki Schwann hücreleri ve beyindir.

Merosin eksikliğine bağlı konjenital musküler distrofi tip 1A 2 LAMA2 genindeki 2 farklı homozigot mutasyonuyla (156225.0001–156225.0002) tanımlanmıştır. Helbling-Leclerc et al. (1995).

LAMA2 eksikliğine bağlı CMD vakaları tüm CMD vakalarının yaklaşık %50’sini oluşturmaktadır. İşlev kaybına bağlı mutasyonlar ciddi ve neonatal başlangıçlı vakalarda görülürken yanlış anlamlı mutasyonlar daha hafif kısmi LAMA2 eksikliğine bağlı vakalarda görülmüştür. Tezak et al. (2003)

Di Blasi et al. (2005) Konjenital musküler distrofi ve LAMA2 proteininde tespit edilemeyen/önemli ölçüde azaltılmış kas ekspresyonlu 15 hastanın 10’unda 9 yeni mutasyon içeren 10 LAMA2 mutasyonu tanımlamıştır. Bütün mutasyon pozitif hastalar hipotoni ve doğuştan gelen ciddi bir zayıflığa sahiptir.

Oliveira et al. (2008) 26 MDC1A hastasından alınan 52 hasta alelin 50’sinde 14 yeni mutasyon içeren 18 farklı mutasyon tanımlamıştır.

LAMA2 geni 260 kb’nin üzerindedir ve 64 eksona sahiptir. Bu eksonlardan 2 tanesi olması gerekenden daha küçük ve 6 ila 12 baz çiftine sahiptir. Zhang et al. (1996)Merosin-negatif konjenital müsküler distrofi, laminin M geninin haritalandığı 16-cM’lik bir 6q2 bölgesi ile bağlantılı olduğu homozigot haritalaması ile gösterilmiştir. Hillaire et al. (1994)

Görülme Sıklığı

Dünyada prevelansı 50.000’de 1 ila 400.000’de 1 arasında değişmektedir.

Toplam vakaların %30-40’ını oluşturan bu rahatsızlığın en sık görülen konjenital musküler distrofi rahatsızlığı olduğu düşünülmektedir.

Hastalığın Diğer İsimleri

LAMA2 MD
Laminin alpha 2 deficiency
Laminin alpha-2 deficient muscular dystrophy
MDC1A
Merosin-deficient muscular dystrophy
Muscular dystrophy due to LAMA2 deficiency

Referanslar

https://media.wix.com/ugd/274224_31b555d13dde45d1a964aec9fef46996.pdf

https://medlineplus.gov/genetics/condition/lama2-related-muscular-dystrophy/#frequency

https://medlineplus.gov/genetics/condition/lama2-related-muscular-dystrophy/#synonyms

https://medlineplus.gov/genetics/condition/lama2-related-muscular-dystrophy/#inheritance

https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/3843/congenital-muscular-dystrophy-type-1a

https://www.omim.org/entry/156225#0002

https://campbell.lab.uiowa.edu/sites/campbell.lab.uiowa.edu/files/wysiwyg_uploads/136Tome.pdf

https://www.nature.com/articles/ng1095-216

DOI: https://doi.org/10.1038/ng1095-216

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/humu.10157

DOI: https://doi.org/10.1002/humu.10157

https://jamanetwork.com/journals/jamaneurology/fullarticle/789650

DOI:10.1001/archneur.62.10.1582

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1399-0004.2008.01068.x DOI: https://doi.org/10.1111/j.1399-0004.2008.01068.x

https://www.jbc.org/article/S0021-9258(18)35285-2/fulltext DOI: https://doi.org/10.1074/jbc.271.44.27664

https://academic.oup.com/hmg/article-abstract/3/9/1657/650637?redirectedFrom=fulltext DOI:https://doi.org/10.1093/hmg/3.9.1657

https://pubs.rsna.org/doi/abs/10.1148/radiology.206.3.9494506

DOI: https://doi.org/10.1148/radiology.206.3.9494506

https://n.neurology.org/content/51/1/101.short

DOI: https://doi.org/10.1212/WNL.51.1.101

LAMA2 gene mutation update: Toward a more comprehensive picture of the laminin‐α2 variome and its related phenotypes – Oliveira – 2018 – Human Mutation – Wiley Online Library

DOI: https://doi.org/10.1002/humu.23599

High creatine kinase levels and white matter changes: Clinical and genetic spectrum of congenital muscular dystrophies with laminin alpha-2 deficiency – ScienceDirect

DOI: https://doi.org/10.1016/j.mcp.2013.11.002

Uncategorized YAYIN YUKLENDI

Prof. Dr. Korkut Ulucan’dan Gen Terapisi

Yazının yazarı Yazar Gul Hanım Yılmaz
Yazı tarihi Kasım 3, 2022
Prof. Dr. Korkut Ulucan’dan Gen Terapisi için bir yorum

Hazal Sena ÇELEBİ

“Hem bu testler çok daha ucuz, hem de sonrasında ah’larla, vah’larla olmayacak kadar nokta atışı.”

Öncelikle bize biraz gen terapisinin ne olduğundan bahseden misiniz?

Tabii ki de, seve seve. Terapi biliyorsunuz ki tedavi anlamında kullanılıyor. Gen terapisi dediğimiz olay da özellikle mutasyona uğramış veya fonksiyonunu yerine getirememiş gen veya gen bölümlerinin veya herhangi bir DNA biriminin normal, iş yapan formuyla değiştirilmesi anlamına geliyor. Tabii burada önemli olan nokta şu: özellikle genetik yapımızda oluşan bazı mutasyonlar veya -genel anlamda söyleyim- varyasyonlar, çünkü biliyorsunuz ki mutasyon dediğimiz zaman bir hastalıkla birebir ilişki kurmamız lazım ve toplumdaki o varyasyonun frekansını belirli bir değerin altında olması lazım. Bunlar aslında hücrenin bütünlüğünü bozmaya yönelik yaklaşımlar. O yüzden bilim insanları da ‘acaba biz bunu nasıl bertaraf ederiz’ diye farklı alternatif yollar düşünmüşler ve bunların aslında en kalıcı çözümü de o gen bölgesinin fonksiyon yapan kısmını bir şekilde genomun içine yerleştirmek olarak düşünmüşler. Bu aslında 1970’li yıllarda çok konuşulmuş, özellikle belirli bilim toplantılarında, daha sonra 1990 yılında da, belki okumuşsunuzdur, ilk gen nakli gerçekleştirilmiş başarılı olarak. Denemeleri vardır belki de ondan önce, bizim bilmediğimiz. Ve böylece günümüze kadar geldi.

Gen terapisi hangi hastalıklarda kullanılır? Bir hastalığın gen terapisiyle tedaviye uygun olması için önemli olan noktalar nelerdir?

Burada önemli olan nokta şu: orada bir değiştirilecek olan gen veya genin bir bölümü diyelim veya DNA birimi diyelim, çok önemli bir fonksiyon yürütmesi lazım ve o fonksiyonunu gerçekleştiremiyor olması lazım, birinci öncelik bu. Ki biz bunu nasıl onun fonksiyon üreten kısmına getirebiliriz? Tabii ki de ikincisi, o gen bölümünün veya genin tamamının regülasyonu çok çok önemli. Çünkü gen dediğimiz sadece intron ekzonundan, öndeki promötöründen oluşuyor diye düşünmemek lazım. Onun düzenleyici, enhancer adını verdiğimiz farklı farklı genetik birimleri var. Tüm bu totali düşünmemiz gerekiyor. Tabii genin büyüklüğü burada çok çok önemli. Çünkü genler farklı büyüklükte olabiliyor bildiğiniz üzere. Dördüncüsü de, belki de en önemlisi, genlerimiz bazen belli kümeler halinde bulunur ve o kümede eğer farklı bir şey olursa bizim -yani kastım şu: biz o çalışmasını düşündüğümüz gen birimini veya genin kendisini genelde genomdan farklı bir, daha doğrusu o gen bölgesinden farklı bir noktaya geleceğiz. Şimdi CRISPR işi biraz değiştirdi, o ayrı. Ben geleneksel gen tedavisinden bahsediyorum. Orada gen ürününü sokacağımız genomik lokasyon da çok önemli çünkü onu orada bizim kullanmamız lazım değil mi? Aldığımız geni veya genin parçasını orada ürüne çevirmemiz lazım. O yüzden manipülasyonu kolay bir bölümde olması lazım. Gibi pek çok faktöre gereksinim duyuluyor. Tabii vektör burada çok çok önemli. Nasıl aktaracağız? Virüslerle mi aktaracağız? Veya lipozom adını verdiğimiz minik keseciklerle mi aktaracağız? Bu da işin farklı bir noktası. Bir de tabii hücrenin kendi iç savunması burada önemli. Yani burada, içeri verdiğimiz ürünün başına herhangi bir şey gelmeden, bir değişime uğramadan istenilen noktaya gitmesi gibi aslında kelime olarak kolay ama metabolizma olarak baktığımızda oldukça zor aşamaları var gen tedavisinin.

Siz de az önce bahsettiniz. Günümüzde gen terapisi için en çok virüsler kullanılıyor diye biliyoruz, dezavantajları var mıdır?

Tabii, şöyle ifade edeyim: virüsler hücrelere girdiği zaman kendilerine bir immün cevap oluştururlar. Hatta bunu bu covid döneminde hepimiz çok çok iyi anladık. Böyle olunca da immünite çok hafif ve hatta imkanı varsa kaçması lazım ve belki bu şu anki biyolojik alt yapımızla çok mümkün değil ama, beki ilerleyen zamanlarda farklı yaklaşımlar olabilir. Birincisi bu olacak yani bizim, vücudun doğal immün sistemini tetikleyecek ama onun tolere edilebilir düzeyde olması lazım. Ama virüslerin bir güzel yanı değerli meslektaşım, virüsler konak seçmede uzmandırlar yani nokta atışı çok iyi yaparlar ve özellikle viral genom, DNA veya RNA artık neyse. Hangi virüs kullanılacaksa çünkü her virüs kullanılmıyor. Burada da önemli olan nokta hangi virüsü oraya yönlendireceğimiz çünkü virüsler çok güzel nokta atışı yaparlar. O yüzden vektörün seçimi de çok çok önemli burada.

“Dünyanın en pahalı tedavisi olarak” tanımlanan gen tedavisi ve diğer tedavilerin yüksek maliyetlerine yönelik değerlendirmeniz nedir?

Şimdi aslında şöyle ifade edeyim, evet özellikle bu SMA’da gen tedavisi gerçekten de pahalı çünkü düşünseniz bir firma böyle bir tedavi protokolü uyguladığını söylüyor, ona yıllarca yatırım yaptı ve şu anda da o yatırımı -tabii firmayı ticari olarak düşünüyorum aslında biraz akademisyenliğin dışında düşünüyorum- diğer bir düşünmek istediğim nokta da belki şu an için SMA’da gen tedavisi çok konuşuluyor %100 değil zaten belirli şartlar olması lazım. O şartlar olsa bile %100 sonuç vermiyorlar ama şu andaki en ümit vadeden tedavi o. Bir şekilde bu sistemin -o sistem devlet olur veya her kimse- halka ücretsiz olarak sağlanması gerekiyor diye düşünüyorum. Ancak burada şu noktayı da söylememe müsaade et lütfen. Aslında biz elimizden geldiğince, bakın sizler bu hasta sonunuzu bilgilendirme toplantılarıyla, bunların hazırlanmasıyla buraya bir emek veriyorsunuz, bizler de aynı şekilde. SMA’yı, -ki gen tedavisi şu an en önemli şey olduğu için- ve diğer tedavileri önlemenin en kolay yolu var: hastalığa yakalanmamak. Siz hastalığa yakalanmazsanız tedaviyle uğraşmazsınız. Şu anda da özellikle gen tedavisi denilen hastalıklardaki tedavileri de engellemenin tek yolu çocuk sahibi olmadan önce aile hikayeniz varsa şiddetle önerilir, aile hikayesi yoksa belli başlı tarama testlerini ben şiddetle öneriyorum. Evliliği düşünen adaylara. Evlilik demeyim, çocuk sahibi olmak isteyen adaylara, belki evlenecek çocuk istemeyecek ona biz bir şey diyemeyiz ama çocuk niyeti varsa kesinlikle bu testler çok çok çok daha ucuz, hem de sonrasında ah’larla, vah’larla olmayacak kadar nokta atışı.

Çok teşekkür ederim hocam. Benim de SMA’yla ilgili sormak istediğim sorular vardı, hepsine bir cevap vermiş oldunuz.

Tabii ki tehlikeli ve sevimsiz bir hastalık. Diyeceksiniz ki hangi hastalık sevimli ama adı da kötü, dediğiniz gibi yaklaşımı da kötü, çözümünün olmaması da kötü. Düşünsenize anne baba olarak çocuğunuz gözlerinizin önünde eriyor, ne kadar büyük bir acı ve siz bir şey yapamıyorsunuz. Yani, hep onu söylerim, Allah kimseyi sınamasın böyle şeylerle. Bakın şöyle bir örnek vermek istiyorum size. Sizin vasıtanızla da tekrar duyuralım. Hatta bu yaşanmış bir örnek: bir beyefendi geldi, bir önceki çocuğu kas distrofili, duchenne, dmd adını verdiğimiz, şiddetle ilerleyen ve bir noktadan sonra da maalesef hayati fonksiyonların yerine getirilmemesi sonucu vefatla sonuçlanan bir hastalık. Bunu engellemenin tek yolu hastalıktan önce izim PGT adını verdiğimiz Preimplantasyon Genetik Tanı gibi ön analizlerle, belki tüp bebek yardımıyla sağlıklı embriyoları anneye nakletmek. Ve beyefendi şunu söyledi bana: ‘hocam yanlış anlama benim ilk çocuğumun kas distrofilisi var, bir daha çocuk istiyorum ve bunun böyle olmasını istemiyorum’ dedi. En doğal hakkınız dedim, anlattım yolunu. ‘Hocam biz dinen o şeylere karşıyız.’ dedi. Bakın, çok haklısınız, Allah bize akıl vermiş ve hayat kalitesini artırmak için bize uygulama yolları göstermiş. Sizin şu anda yaptığınız dinle oynamak veya dine karşı gelmek değil, sağlıklı çocuk, hem kendinize hem de çocuk için -tabii ki de gelen Allah’tandır, bizim de kendimizce inancımız, davranış kalıbımız var ama- bunları aşılamamız lazım Hazal Hocam. Daha çok gençsiniz, meslektaşım, meslektaş adayımsınız. Bizler bunu el birliğiyle herkese anlata anlata, bunun, bilimin gerekliliği ve bilimin hayat kalitemizi artırmak için önemli bir çıktısının olduğunu bildirmemiz lazım. Hasta olmadan önce onu tanılandırmak çok daha ucuz, çok daha kolay.

Son olarak eklemek istediğiniz bir husus var mı?

Şunu söylemek isterim: mutlaka siz değerli arkadaşlar, bakın literatür bilgilerine göre daha birçoğunun adı konmamış 7 000’e yakın nadir hastalık var. Var olduğu tahmin ediliyor ve inanın bunları bir çatı altında toplamamız gerekiyor. Bunu da sizin gibi genç, enerjisi yüksek arkadaşlar şu aşamada yapacaklar. Lütfen çok güzel bir platform kurun. O platformunuzu zaten kurdunuz ve bunları biraz daha aksiyona dönüştürebilecek toplantılar yapın. Evet çok yorulacaksınız, evet belki bu işlerde, maalesef, maddi bir geri dönüş olmayacak ama bunu yapmanın huzuru, mutluluğu ve oradan belki bir kişiyi, iki kişiyi siz kendi safınıza çekip bununla ilgili bir tedavi protokolü bile oluştursanız, bakın ne kadar büyük mutluluk. İnanın bana şu anda gelmeyen o maddiyat ileride fazlasıyla gelir. Belki de önünüze çok daha farklı kısmetler açılır. O yüzden benim sizlerden naçizane ricam, lütfen bir saat, iki saat az uyuyun. İnanın, az uyuyarak kırk altı yaşına geliniyor. Kırk yediyi bilmem, bu akşamı bilmem ama kırk altıya kadar geliniyor. Çok fazla okuyun lütfen. Çok fazla araştırın. Ve lütfen bunu güzel standartta laboratuvar deneyleriyle destekler duruma gelin. Bunu yapacaksınız biliyorum.

Prof. Dr. Korkut ULUCAN